Concerten op het unieke Helmondse Robustelly-orgel

Wist jij dat het beroemde Robustelly-orgel in de Helmondse Lambertuskerk is opgenomen op de Unesco-lijst van cultuurgoederen? Het is dan ook een bijzonder orgel, met een lange historie. En op dat orgel gaan binnenkort twee musici een programma met muziek verzorgen. Misschien een idee om eens te gaan luisteren naar een concert op het unieke Helmondse Robustelly-orgel?

Op zaterdag 3 augustus verzorgt de jonge organist Toon IJzerman in de Lambertuskerk de zogenaamde ‘marktbespeling’, van 11.00 tot 11.45 uur. En op woensdag 7 augustus brengt Theo Jellema in ket kader van de Zomerserie een programma met muziek uit de 17e tot en met de 21e eeuw. Dat concert start om 20.00 uur. Beide voorstellingen worden gespeeld op het Robustelly-orgel in de Lambertuskerk aan de Kerkstraat in Helmond. In 2022 bestond het vermaarde orgel 250 jaar. Dat jubileum werd uitgebreid gevierd.

1772
Laten we even een duikje in de geschiedenis nemen. Het orgel van de Sint-Lambertuskerk werd oorspronkelijk gebouwd voor de abdij van Averbode in België. De bouwer was de Luikse orgelmaker Guillaume Robustelly, waarmee de naam van het orgel ook direct is verklaard. Maar pas in 1772 was het orgel helemaal klaar, dankzij de inspanningen van Robustelly’s leerling en opvolger Jean-Baptiste le Picard. Vandaar dat het orgel van vandaag in 2022 pas 250 jaar bestond.

Naar Helmond
Nadat het Belgische klooster ophield te bestaan kocht het kerkbestuur van de Sint-Lambertuskerk in Helmond in 1822 het orgel aan. De plaatsing van het instrument in de Lambertuskerk was het werk van de Luikse orgelmaker Graindorge. Tijdens die werkzaamheden onderging het orgel een paar kleine wijzigingen. Ook in de decennia daarna kreeg het orgel nog diverse aanpassingen. Totdat in 1954 een echt ingrijpende restauratie plaatsvond. Daarbij beschadigde het pijpwerk, maar gelukkig niet onherstelbaar.

Nieuwe restauratie
In 1971 kwam er opnieuw een restauratieplan voor het Robustelly-orgel. Deze restauratie vond plaats in de jaren 1974 en 1975 en was het werk van de orgelmaker Verschueren uit Heythuijsen. Door de buitengewone bekwaamheid van deze orgelmaker kreeg het Robustelly-orgel weer zijn oude luister en overweldigende pracht terug. Inmiddels is het orgel opgenomen in de Unesco-lijst van cultuurgoederen.

Uniek instrument
In 2015 en 2016 ging het orgel opnieuw in de steigers voor een grote restauratie en schoonmaakbeurt door Verschueren orgelbouw. Diverse sponsoren, waaronder de gemeente Helmond en de Provincie Noord-Brabant, zorgden voor de benodigde fondsen. Het Robustelly-orgel is vandaag de dag een van de meest unieke instrumenten in Nederland, mede omdat het is gebouwd in de Franse Barokstijl. In ons land bestaan maar weinig instrumenten in deze stijl en meestal zijn die orgels ook een stuk kleiner. Ook de klank van het orgel is zeer bijzonder.

Hoog aangeschreven
‘De fenomenale en rijke klank wordt door beroepsmatige  en amateur-organisten gewaardeerd’, zo lezen we op de website van het Centrum voor Noord-Brabantse orgelcultuur. Ook bij een breed publiek van muziekliefhebbers staat het orgel hoog aangeschreven. Inmiddels geniet het instrument dan ook nationale én internationale bekendheid. Het orgel behoort nu tot het klinkende culturele erfgoed van de stad Helmond en de parochie in het bijzonder.

Kijk voor meer informatie en concerten op www.robustelly-society-helmond.com.

[Foto: Art Vision] [Bron: voor de historische informatie over het Robustelly-orgel hebben we gebruik gemaakt van de website www.brabantorgel.nl]