Onzeker? Expositie Lichaamstaal brengt gesprekken op gang: ‘Gezien voelen’

In een tijd waarin je dankzij AI en filters op social media een perfect uiterlijk kunt creëren, besluiten drie studentes om juist hun onzekerheden te vieren. Fenne van Heugten, Ismay Jongeling en Evy van Seters laten in de tweede editie van hun expositie  ‘Lichaamstaal’ zien hoe mensen onder hun fysieke of mentale onzekerheden gebukt kunnen gaan. De missie van het trio is om te laten zien dat elk mens wel eens onzeker is en dat dit niet erg is. In gesprek met de in Helmond geboren Van Heugten: “Lichaamstaal’ moet mensen bij elkaar brengen in hun gedeelde onzekerheden.” De expo is op woensdag 14 en donderdag 15 mei in Tilburg bekijken bij NS16.

Van Heugten, Jongeling en Van Seters volgen de opleiding Communicatie – International Event, Music and Entertainment Studies aan de Fontys in Tilburg. Het drietal zit in het laatste jaar van hun studie. Het is niet de eerste keer dat hun project in Tilburg te zien is, vertelt Van Heugten:  “Het idee om ‘Lichaamstaal’ op te zetten ontstond ergens in 2022. In dat jaar was ik tien jaar ziek. Ik heb diabetes. Op sociale media besloot ik om daar een post over te schrijven. Toen ik dat had gedaan en een foto wilde toevoegen, koos ik er bewust voor om mijn insulinepomp en sensor duidelijk zichtbaar in beeld te brengen. Dat was iets wat ik daarvoor eigenlijk niet deed.”

Ze vond het spannend om de foto te delen, maar besloot toch om hem op social media te posten: “Dat vond ik best eng, omdat ik me erg kwetsbaar opstelde en mijn onzekerheden open en bloot toonde. Ik ben blij dat ik het toch gedaan heb, want er kwamen heel veel positieve reacties op die afbeelding. Mensen vonden het mooi dat ik zo open over mijn onzekerheden praatte.”

Alle kanten op
Op school deelde Van Heugten dit verhaal gedeeld met wat klasgenotes. Jongeling en Van Seters zagen potentie in dit idee en gingen aan de slag. “Uiteindelijk zijn we met zijn drieën doorgegaan met het opzetten van een project dat uiteindelijk uitmondde in ‘Lichaamstaal’. In 2023 was de eerste editie van deze expositie in Tilburg te zien. Toen hebben we vooral mensen uit ons eigen netwerk benaderd om op de foto te gaan. Op elke afbeelding toonde iemand zijn of haar onzekerheden. Dat ging alle kanten op. Zo werden mensen die vonden dat hun neus te groot was op de foto gezet, maar waren ook personen te zien die zich onzeker voelden over lichamelijke ongemakken.”

Van Heugten benadrukt dat het in ‘Lichaamstaal’ niet alleen om lichamelijke onzekerheden gaat: “In deze expositie staan zowel lichamelijke (zichtbare) als mentale onzekerheden (onzichtbare) centraal. Het gaat hierbij dus niet alleen om ‘picture perfect’ zijn op social media, maar ook om het totale gevoel wat onzekerheid je als mens kan geven.”

Iedereen is onzeker
De eerste editie was vrij kleinschalig in vergelijking wat er tijdens de tweede editie bij NS16 in Tilburg te zien is. Het trio keek verder dan het eigen netwerk en werd naar eigen zeggen verrast door het grote aantal aanmeldingen: “Dit keer hebben we via Instagram en TikTok mensen benaderd om hun onzekerheden te delen. Dat heeft een stortvloed aan reacties opgeleverd. Mensen staan er open voor om hun kwetsbaarheden te tonen.”

De aanstaande editie is volgens Van Heugten veel uitgebreider. Naast foto’s valt er veel meer te zien en beleven. Zo staan er beamers opgesteld en kun je naar muziek, die bij het thema past, luisteren. “Het is de bedoeling dat de bezoekers echt gaan voelen hoe het is om met onzekerheden te leven. Sommige mensen worstelen met hun zelfbeeld, omdat ze zich niet prettig voelen over hun uiterlijk of lichaam. Het doel van ‘Lichaamstaal’ is om duidelijk te maken dat iedereen wel eens onzeker is. Dat is niet erg en heel normaal. Het is zeker niet iets om je voor te schamen”, verduidelijkt ze.

Beter uitkwamen
Deze expositie is voor iedereen, verduidelijkt Van Heugten: “Mannen, vrouwen en alles ertussenin. We maken nu ook gebruik van modernere technieken om onze boodschap beter over te brengen. Deze tweede editie is meer dan een fototentoonstelling. Het moet een beleving worden en een bepaald gevoel oproepen. ‘Lichaamstaal’ moet mensen bij elkaar brengen in hun gedeelde onzekerheden.”

De missie van het drietal is geslaagd als mensen met elkaar in gesprek gaan en open durven te zijn over zaken waar ze niet erg zeker over zijn. “Het mooie is dat de deelnemers er zelf beter uitkwamen. De mensen die voor ons poseerden, voelden zich gezien waardoor ze hun onvolkomenheden beter konden accepteren. Dat is geweldig.”

Landelijk uitrollen
De opleiding van het trio is over anderhalve maand afgerond. Het einde van de opleiding betekent zeker niet het einde voor ‘Lichaamstaal’. “We willen zeker doorgaan met dit initiatief. Het zo mooi zijn als we ‘Lichaamstaal’ landelijk zouden kunnen uitrollen. Of ik me nog schaam voor mijn diabetes? Absoluut niet. Ik heb me daar eigenlijk nooit ongemakkelijk over gevoeld, al voelde ik me wel eens bekeken als het weer werd voor korte mouwen. Tegenover doet het me niets meer. Wat dat betreft, heeft ‘Lichaamstaal’ me daar erg goed bij geholpen”, besluit ze met een lach.

Je kunt ‘Lichaamstaal’ op woensdag 14 en donderdag 15 mei bezoeken bij NS16 bij Plein 16 in Tilburg. De expositie opent om 20.00 uur en je betaalt vijf euro entree. Meer informatie is op deze website te vinden.

Op de foto zie je van links naar rechts Evy van Seters, Fenne van Heugten en Ismay Jongeling.

Foto’s: Lichaamstaal