Opinie: ‘Leidraad Noodhulp mag geen wegkijkinstrument zijn’

Onlangs stortte de gemeente Eindhoven een bedrag van 250.000 euro op Giro555 voor noodhulp in het Midden-Oosten. Burgercommissielid Wilbert Linders vindt het jammer dat de gemeente Helmond intussen stil blijft. Volgens hem is dat het gevolg van de Leidraad Noodhulp bij Rampen en Bijzondere Situaties, die door de gemeenteraad is vastgesteld. 

“Het is een schrijnend gezicht: kinderen in Gaza die wegkwijnen. Families die smeken om schoon drinkwater en voedsel, terwijl de wereld toekijkt. De beelden van de verwoesting die het conflict in het Midden-Oosten veroorzaakt, raken ons diep.” Dat zegt burgercommissielid Wilbert Linders van de partij Mi Hellemonders. “Als Helmonders voelen we, net als velen, de morele verplichting om iets te doen voor de mensen die in zulke extreme omstandigheden verkeren. Toch blijft de gemeenteraad van Helmond, ondanks de ernst van de situatie, opvallend stil. En dat is niet zomaar een toevallige stilte. Het is het gevolg van de Leidraad Noodhulp bij Rampen en Bijzondere Situaties, die door de gemeenteraad is vastgesteld”, meent Linders.

Kaders
Deze leidraad moet kaders bieden voor hoe de gemeente omgaat met rampen en noodsituaties. In principe is dat een goed instrument om transparantie en rechtvaardigheid te waarborgen, zegt Linders. “Maar wat als we dit instrument, bedoeld om ons te helpen effectief en zorgvuldig te handelen, gebruiken als een excuus om de verantwoordelijkheid af te schuiven? Als een manier om weg te kijken. Te zeggen ‘we hebben onze leidraad en kunnen nu terugkijken naar de regels, in plaats van naar de nood die er werkelijk is’?”

Symbolische bijdrage
Linders begrijpt vanuit financieel oogpunt dat de gemeente geen financiële steun aan internationale hulporganisaties zoals Giro555 voorziet. De middelen zijn immers beperkt. En de gemeentelijke begroting moet zorgvuldig worden beheerd. Maar volgens Linders is er wel een grens tussen gezond financieel beheer en het verliezen van de menselijke solidariteit, die elke samenleving zou moeten binden.

“Het is moeilijk te accepteren dat de gemeente niet een symbolische bijdrage, zoals 1 euro per inwoner, overweegt. Zeker wanneer de stad zich beroept op een leidraad die haar juist zou moeten aanzetten tot actie. Het lijkt wel alsof de leidraad gebruikt wordt als een wegkijkinstrument. Waarmee we onszelf ontslaan van de verantwoordelijkheid om daadwerkelijk in actie te komen. Het risico is dat we, door vast te houden aan dit beleid, juist de solidariteit verliezen die zo essentieel is in tijden van crisis.”

Morele plicht
De behoefte aan hulp stopt niet bij de grenzen van de stad, stelt Linders. “De menselijke waardigheid en het recht op overleving zijn universeel. En als we in het welvarende Nederland de mogelijkheid hebben om een klein hulpgebaar te leveren, dan is het onze plicht om dat te doen. Niet voor niets roept de leidraad op om bij noodsituaties met empathie te reageren. Maar het moet geen excuus zijn om ons aan die verantwoordelijkheid te onttrekken.”

Gemiste kans
Linders ziet het dan ook als een gemiste kans als de Helmondse gemeenschap de crisis in het Midden-Oosten als iets ‘ver weg’ beschouwt. “De stad toonde altijd een sterk gevoel van saamhorigheid en betrokkenheid. En het zou ons sieren als we diezelfde solidariteit nu ook wereldwijd uitstralen. Als we straks met Kerst met onze dierbaren aan tafel zitten, mag het niet zo zijn dat we ons ongemakkelijk voelen. Omdat we onze ogen hebben gesloten voor de mensen die in erbarmelijke omstandigheden verkeren. Simpelweg omdat we ons vasthouden aan een beleidskader, een kader dat niet in staat is om de urgentie van de situatie te erkennen.”

‘Geen wegkijkinstrument’
Linders vindt dan ook dat de Leidraad Noodhulp geen wegkijkinstrument mag zijn. “Het mag ons niet verlammen, maar moet juist aanzetten tot actie. Juist nu, als de wereld om hulp vraagt, mogen we niet wegkijken. Maar moeten we samen verantwoordelijkheid nemen. Het is tijd om te tonen dat de gemeente Helmond niet alleen lokaal, maar ook wereldwijd solidair is.”

Foto AI-gegenereerd: Idalba Granada/Vecteezy