Opinie: ‘Maak Helmond veilig en respectvol tijdens de jaarwisseling’

Burgercommissielid Wilbert Linders (Mi Hellemonders) vraagt in dit opiniestuk om meer begrip en een gerichte aanpak van de problematiek rondom vuurwerkoverlast in Helmond. Zeker in combinatie met de impact die het vuurwerk heeft op mensen met PTSS (Posttraumatische stressstoornis).

Als Helmonder begrijp ik de waarde van tradities zoals vuurwerk tijdens oud en nieuw. Het is een feestelijke manier om het nieuwe jaar in te luiden en een moment waarop we samenkomen om het leven te vieren. Maar ik weet uit eigen ervaring ook hoe lastig de periode vóór de jaarwisseling kan zijn voor mensen met PTSS. Vooral knalvuurwerk – dat vaak weken of zelfs maanden vóór oud en nieuw wordt afgestoken – heeft een grote impact op mensen zoals ik. Dit vraagt om meer begrip en een gerichte aanpak van de problematiek rondom vuurwerkoverlast.

‘Een moeilijke combinatie’
In coronatijd vertelde ik in het Eindhovens Dagblad hoe PTSS en de stress van die periode een slechte combinatie vormen. Diezelfde spanning voel ik nu weer in de aanloop naar oud en nieuw. Het onverwachte geknal, vaak op willekeurige momenten en plaatsen, veroorzaakt een gevoel van onveiligheid. Het zijn niet de siervuurwerkshows of het gecontroleerde afsteken op oudjaarsnacht die het probleem vormen. Die momenten kan ik mentaal een plek geven. Het is vooral het knalvuurwerk in de maanden ervoor dat een enorme tol eist op mijn welzijn. En dat geldt ook voor veel andere mensen met een trauma, angststoornis of zelfs jonge kinderen en huisdieren.

Handhaving vuurwerkregels
Helmond kan een stap vooruit zetten door vuurwerkoverlast vóór de jaarwisseling strenger aan te pakken. Het vroegtijdig afsteken van vuurwerk is al verboden, maar wordt in de praktijk vaak onvoldoende gehandhaafd. Voor mensen met PTSS – en voor wie rust en voorspelbaarheid belangrijk zijn – is het van groot belang dat deze regels beter worden nageleefd.

Waarom zouden we niet investeren in extra handhaving in de weken voorafgaand aan oud en nieuw? Denk aan meldpunten voor vuurwerkoverlast en een directe aanpak van overtredingen. Dit is een eenvoudige manier om de impact op kwetsbare groepen te verminderen, zonder de vuurwerktraditie als geheel aan te tasten.

Traditie én respect
Ik begrijp dat vuurwerk een geliefde traditie is in Helmond. Het is prachtig om op oudjaarsavond samen te genieten van het geknal en de kleuren. Maar een traditie mag nooit ten koste gaan van het welzijn van anderen. Het is een kwestie van balans: het behouden van de feestvreugde, terwijl we rekening houden met de kwetsbaarheid van een deel van onze gemeenschap. Dit vraagt om begrip, maar ook om concrete maatregelen.

Een voorstel dat zowel recht doet aan de traditie als aan de zorgen van mensen met PTSS, is om siervuurwerk te omarmen, maar knalvuurwerk verder te ontmoedigen of zelfs te beperken. Knalvuurwerk heeft geen esthetische waarde en veroorzaakt de meeste overlast, zowel voor mensen als voor dieren. Bovendien komt een groot deel van dit soort vuurwerk uit de illegale handel, wat ook het veiligheidsrisico vergroot.

Respectvolle viering
Als gemeenschap kunnen we oud en nieuw vieren zonder dat het ten koste gaat van het welzijn van anderen. Dat betekent:

• Strengere handhaving tegen vroegtijdig vuurwerkgebruik.
• Bewustwordingscampagnes, gericht op het verminderen van overlast.
• Beperk knalvuurwerk en stimuleer het gebruik van legaal siervuurwerk, dat minder overlast veroorzaakt.
• Respecteer de kwetsbaarheid van medeburgers, zoals mensen met PTSS, ouderen en gezinnen met jonge kinderen. En dieren niet te vergeten.

Veiligheid én empathie
Het is mogelijk om de vuurwerktraditie in Helmond te behouden, terwijl we rekening houden met de impact die het op anderen heeft. Laten we ervoor zorgen dat oud en nieuw een feest blijft voor iedereen. Met vuurwerk dat schittert in de lucht, zonder dat het knalt in de weken ervoor. Als we veiligheid en respect voor elkaar vooropstellen, kunnen we samen werken aan een jaarwisseling waar iedereen met een goed gevoel op terugkijkt.

Namens Mi Hellemonders
Wilbert Linders, tevens militaire veteraan

Foto: ipopba ipopba/Vecteezy

Lees ook: Negende vuurwerkvrije zone en camera station Brandevoort