PFAS-kwestie in Helmond houdt politiek bezig: Kamervragen en oproep tot gezondheidsonderzoek

De PFAS-kwestie is na de documentaire ‘Het PFAS-spoor’ van Zembla een heet hangijzer geworden in de (Helmondse) politiek. Het Helmondse chemiebedrijf Custom Powders loosde jarenlang afvalwater met PFAS direct op het riool. Na het zien van de documentaire kwam zowel de nationale als lokale politiek volop in beweging. Zo stelde Ines Kostić van Partij voor de Dieren dertig Kamervragen op. Helder Helmond pleit voor een onafhankelijk gezondheidsonderzoek naar de gevolgen van de PFAS-vervuiling.

Kostić (PvdD) stelde meer dan dertig vragen aan de minister en staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat (I&W) over de PFAS-lozingen van Custom Powders. Haar vragen gaan onder andere over het uitblijven van overheidscontrole op directe lozingen in het riool, de gezondheidsschade bij werknemers en omwonenden en de impact op het milieu.

Ook wil Kostić weten wie aansprakelijk is voor deze milieuramp, hoe de schade wordt verhaald op vervuilers in plaats van burgers en welke concrete maatregelen het kabinet neemt om herhaling te voorkomen. Daarnaast pleit ze voor strengere controle, juridische stappen en bescherming van burgers tegen giftige stoffen zoals PFAS.

Totaalverbod giftige stoffen
Een haar de vragen gaat specifiek over rioolwaterzuiveringsinstallatie (rwzi). Kostić: “Klopt het dat onze rioolwaterzuiveringsinstallaties niet gebouwd zijn op het zuiveren van PFAS en dat de enorme hoeveelheden PFAS er dus gewoon steeds doorheen stroomt? Welke gevolgen heeft dit voor biodiversiteit, water, voedsel en gezondheid?”

De Unie van Waterschappen geeft aan dat rwzi’s niet berekend zijn op de verwijdering van PFAS. Waterschappen pleiten al een langere tijd voor een totaalverbod op de giftige stof. In november 2024 stuurde de Unie van Waterschappen een brandbrief naar minister Madlener van I&W. Hierin riepen zij het Rijk op om meer actie te ondernemen op het vlak van de PFAS-aanpak.

Gezondheidsonderzoek
Helder Helmond wil een “breed opgezet, onafhankelijk gezondheidsonderzoek” dat de gevolgen van PFAS-vervuiling in de regio in kaart moet brengen. De partij benadrukt dat er volgens hen al jaren zorgen leven bij de inwoners van Helmond. “Het is van belang dat deze zorgen serieus worden genomen en dat er duidelijkheid komt over de mogelijke gezondheidsrisico’s van PFAS-blootstelling. Door een onafhankelijk gezondheidsonderzoek te starten, kunnen we zorgen wegnemen,” laat Helder Helmond in een persbericht weten.

Mocht het onderzoek “zorgelijke resultaten” opleveren, dan moeten er vervolgstappen genomen worden stelt fractievoorzitter Martijn Rieter:  “De overheid heeft een zorgplicht naar haar inwoners. Het is dus van essentieel belang dat er nu een onafhankelijk gezondheidsonderzoek komt. Alleen op deze manier kunnen we de ware omvang van de gevolgen van PFAS-blootstelling vaststellen en de nodige maatregelen treffen om verdere schade te voorkomen.”

Verantwoordelijkheid
De fractie blijft zich naar eigen zeggen inzetten voor een “daadkrachtig en onafhankelijk onderzoek” naar de gezondheidseffecten van PFAS. Helder Helmond roept het college op om uiterlijk voor 1 september 2025 te starten met een breed gezondheidsonderzoek: “Dit onderzoek moet niet alleen (ex-)werknemers en omwonenden betrekken, maar ook de bredere gemeenschap de mogelijkheid geven zich vrijwillig te laten testen. Als volksvertegenwoordiging hebben we de verantwoordelijkheid om te zorgen voor duidelijkheid en om het vertrouwen van onze inwoners terug te winnen. We verwachten dat het college nu eindelijk het initiatief neemt voor een onafhankelijk onderzoek en een actieve communicatie met de inwoners van Helmond.”

Lees ook: Helmonds PFAS-dossier wordt steeds dikker en nijpender: enquêteonderzoek in de maak

Foto: Dit is Helmond