Project ’Praat Vandaag Over Morgen’ moet bewustwording creëren voor gevolgen vergrijzing

In Het Speelhuis in Helmond vindt op maandagavond 26 mei een startbijeenkomst plaats voor senioren uit Stiphout-Warande. Tijdens dit event wordt meer verteld over het belang van netwerkcirkels. Dankzij dat initiatief kunnen ouderen langer thuis wonen, hebben ze minder zorg nodig en wordt vereenzaming tegengegaan. Rob Veraart van het project ‘Praat Vandaag Over morgen’ legt uit wat er in Stiphout-Warande op stapel staat. “Er moet echt wat gebeuren om op de vergrijzing in te spelen.”

Het project ’Praat Vandaag Over Morgen’ wordt in opdracht van de gemeente Helmond door Aandacht voor ouderen Helmond geïnitieerd De missie is om dit initiatief door heel Helmond uit te rollen. De aftrap werd in Brandevoort gegeven en nu is Stiphout-Warande aan de beurt. “We staan nog aan het begin, want we zijn in januari pas begonnen. Later volgt Helmond-Noord en Helmond-Oost, uiteindelijk moet dit project in alle wijken van Helmond uitgerold zijn”, legt Veraart uit.

Als er nu geen actie ondernomen wordt, lopen we in de toekomst tegen gigantische problemen aan, stelt Veraart: “Er moet echt wat gebeuren om op de vergrijzing in te spelen. Er is al sprake van een tekort aan zorgpersoneel en dat wordt alleen maar erger. Nu werkt 1 op de 7 mensen in de zorg, maar in 2050 is de prognose dat dit 1 op de 3 is. Als er nu niet ingegrepen wordt, is het te laat.”

Vereenzaming tegengaan
Door zogenaamde netwerkcirkels op te zetten, kunnen ouderen elkaar helpen. “Dat betekent dat er een sociaal vangnet ontstaat, waarmee de zorg deels ontzien wordt. Wanneer mensen elkaar helpen en bijvoorbeeld voor hun buren boodschappen doen of een oogje in het zeil houden, kan de zorg ontlast worden. Tegelijkertijd gaan deze netwerkcirkels vereenzaming tegen.”

Deze netwerkcirkels bestaan al in Brandevoort, maar er zijn meerdere wijken in Helmond waar ze soelaas kunnen bieden. “In Stiphout-Warande wonen relatief gezien de meeste zestigplussers van Helmond. Deze wijken vragen extra aandacht. Mijn taak was om in kaart te brengen hoe deze doelgroep er precies uitziet. Sommige mensen hebben al een behoorlijk sociaal netwerk opgebouwd, terwijl er ook veel Helmonders zijn die alles zelf willen doen. Er zijn ook mensen die graag wat meer hulp zouden willen of hulp aan willen bieden maar niet weten hoe ze dat moeten aanpakken. De kunst is om deze groepen bij elkaar te brengen en te kijken hoe ze elkaar kunnen versterken. Dat is een behoorlijk pittige klus.”

Doorverwijzen
Het streven is om op een organische manier, op de achtergrond, een sociaal netwerk op te zetten. Zo’n netwerkcirkel moet uit acht tot dertien mensen bestaan. Deze personen moeten op loopafstand van elkaar wonen. “Mocht iemand hulp nodig hebben, dan moet het voor de leden van het netwerk gemakkelijk zijn om langs te komen. Deze cirkels worden aangestuurd door zogenaamde verbinders, die zelf ook deel uit maken van de netwerkcirkel. Zeg maar de kartrekkers binnen de sociale netwerkcirkel. Deze mensen fungeren als aanspreekpunt en kunnen de leden indien nodig doorverwijzen naar de ondersteuners die rechtstreekse contacten hebben met gespecialiseerde, professionele hulp”, legt Veraart uit.

De verbinders hebben een signalerende functie en kunnen contact opnemen met de ondersteuners als er sprake is van complexere vragen. Omgekeerd kan bijvoorbeeld een huisarts of praktijkondersteuner verwijzen naar de ondersteuners in geval deze signaleert dat aansluiten bij een netwerkcirkel behulpzaam kan zijn. “Deze ondersteuners kunnen mensen die dreigen te vereenzamen of een beperkt sociaal netwerk hebben in contact brengen of doorverwijzen naar een netwerkcirkel. Als ze deel uitmaken van zo’n cirkel hebben ze ook weer aanspraak.”

Startbijeenkomst
Naast contact met huisartsen en praktijkondersteuners in de wijk, is Veraart ook in gesprek gegaan met het Elkerliek: “Het Raad van Bestuur en de Cliëntenraad weten van ons bestaan. Het gaat erom dat de buurt weet waar we mee bezig zijn en hoe we ouderen kunnen helpen. Stel dat iemand het ziekenhuis verlaat na een heupoperatie en geen directe hulp in de buurt heeft wonen: hoe fijn zou het dan zijn als deze patiënt wordt ondersteund door mensen in de directe omgeving uit een netwerkcirkel? Dat betekent dat hij of zij kan herstellen en de leden van de cirkel voor hem of haar bijvoorbeeld boodschappen doen.”

De netwerkcirkels werken op basis van wederkerige vrijwilligheid. Dat wil zeggen dat je erbij hoort, maar zelf ook voor een ander klaar moet staan als hij of zij hulp nodig heeft, geeft Veraart aan: “Tijdens de startbijeenkomst gaan we dieper in op wat zo’n sociale netwerkcirkel inhoudt. Ook kun je een toneelstuk van Helder Theater bekijken. Dit gezelschap verzorgt een interactieve voorstelling waarin het belang van netwerkcirkels centraal staat. Tijdens het optreden worden vragen aan het publiek gesteld. Het doel is om mensen aan het denken te zetten. Mochten zij hulp nodig hebben, is die er dan wel? Afhankelijk zijn van je kinderen die ver wonen, is op zijn zachtst gezegd geen ideale situatie.”

Juiste mensen bereiken
De gratis bijeenkomst begint om 19.00 uur en moet “een bewustwordingsproces” op gaan brengen. Het aantal aanmeldingen staat op het moment van schrijven op 340. Dat aantal mag omhoog, stelt Veraart: “Ik hoop dat deze bijeenkomst de juiste mensen bereikt. Vaak komen bezoekers die al een sociaal netwerk in hun omgeving hebben of bezig zijn met het opzetten ervan langs. Dat juichen we uiteraard toe, maar we willen vooral de mensen die geen of een heel beperkt sociaal netwerk hebben, bewust maken van de noodzaak ervan. Deze groep kan onze hulp het beste gebruiken.”

Je kunt je nog tot vrijdag 23 mei inschrijven voor de startbijeenkomst via deze link.

Lees ook: Netwerkcirkels Brandevoort maken einde aan eenzaamheid onder ouderen

Foto: cottonbro studio/Pexels