Snelfietspaden: ‘Leuk dat Bonte hoog van de toren blaast, maar …’

‘Meer snelfietspaden’, kopte het Eindhovens Dagblad woensdagochtend. Als het aan wethouder Arno Bonte ligt moet de Helmonder vaker op de fiets gaan stappen. Daarvoor wil Bonte onder andere meer snelfietspaden naar de dorpen rondom Helmond. De gemeente gaat daarvoor meer investeren in onderhoud, stallingen, veiligheid en routes naar de betreffende dorpen. Allemaal leuk en aardig, zegt burgercommissielid Wilbert Linders van Mi Hellemonders. “Ik begrijp best dat wethouder Bonte zo graag met mobiliteit bezig is en het roept zo eenvoudig; ‘meer snelfietspaden!’ Zijn plannen voor het stimuleren van fietsgebruik in Helmond zijn ambitieus en goed bedoeld. Maar er zijn verschillende aspecten die tegen kunnen zitten.”

Linders wijst bijvoorbeeld op de technische complexiteit en betrouwbaarheid van de ‘slimme’ verkeerslichten. “De slimme verkeerslichten en snelfietspaden moeten betrouwbaar en effectief zijn. Technische storingen of inefficiënte systemen kunnen het vertrouwen van de gebruikers ondermijnen. Verder kun je rekenen op weerstand van automobilisten. Maatregelen zoals sneller groen voor fietsers in het geval van regen stellen de automobilist in het nadeel. En dan hebben we het nog niet gehad over de financiering. Bonte’s plannen vereisen aanzienlijke investeringen, vooral voor de aanleg van snelfietsroutes. Het verkrijgen van voldoende financiële steun van de provincie en het Rijk kan een flinke uitdaging zijn.”

Lange lijst
De lijst van ‘beren op de weg’ van Linders is lang. Zo ziet hij uitdagingen op het vlak van gedragsverandering, infrastructuurbeperkingen, zorgen om veiligheid en de noodzakelijke samenwerking met buurgemeenten en ondernemers. Verder moet de gemeente volgens Linders waken voor een gebrek aan alternatieve vervoersopties. “Voor sommige bewoners kunnen fietsen geen haalbaar alternatief zijn vanwege fysieke beperkingen, langere afstanden of ongeschikte routes. Het is belangrijk om ook in andere vormen van duurzaam vervoer te investeren. Door deze potentiële hindernissen tijdig te erkennen en aan te pakken, kan wethouder Bonte de kans op succes van zijn fietsbeleid vergroten.”

Demografische ontwikkelingen
Maar waar Linders al jarenlang het meest tegenaan hikt zijn de demografische ontwikkelingen. “Hier gaat nog steeds te weinig aandacht naar uit. Demografische ontwikkelingen zoals vergrijzing kunnen roet in het eten gooien bij de fietsplannen van Bonte. Zo hebben oudere mensen vaak te maken met fysieke beperkingen. Die maken het gebruik van fietsen minder aantrekkelijk of zelfs onmogelijk. Daardoor kiezen ouderen vaker voor comfortabele vervoersmiddelen zoals de auto of openbaar vervoer. Met een groeiende oudere bevolking wordt de zorg voor de veiligheid van oudere fietsers steeds dringender. Dit kan de noodzaak verhogen om specifieke infrastructuur en voorzieningen te creëren. Voorzieningen die rekening houden met de behoeften en beperkingen van deze groep.”

Ook lopen ouderen volgens Linders meer risico op ernstige verwondingen bij fietsongelukken. “Dat kan leiden tot een lagere bereidheid om de fiets als vervoermiddel te gebruiken. En dit kan ook weer druk uitoefenen op de gezondheidszorg en noodhulpdiensten.”

Alternatieven
Linders meent dat er wellicht meer vraag komt naar andere vormen van vervoer, die geschikt zijn voor ouderen. Zoals elektrische scooters, rolstoelen of een verbeterd openbaar vervoer. “Dit maakt de focus op fietsinfrastructuur minder relevant voor een groot deel van de bevolking. Het is belangrijk dat de beleidsmakers deze demografische veranderingen in overweging nemen. En plannen ontwikkelen die ook oudere inwoners ondersteunen en aanmoedigen om actief te blijven, terwijl ze veilige en toegankelijke vervoersopties bieden. Het creëren van een holistisch vervoersplan dat rekening houdt met de diverse behoeften van alle bevolkingsgroepen, kan helpen om de doelen van het verminderen van autogebruik en het bevorderen van duurzame mobiliteit te bereiken.”

Klimaatverandering
Bovendien is ook klimaatverandering een belangrijke factor, stelt Linders. Klimaatverandering kan volgens hem een impact hebben op de plannen van wethouder Bonte om het fietsgebruik te stimuleren. Zo leidt de klimaatverandering tot extremer weer, meer hevige regenval, hittegolven en stormen. Dit kan fietsers ontmoedigen om regelmatig te fietsen. Vooral als de infrastructuur niet goed bestand is tegen dergelijke omstandigheden, zegt Linders. “Extremer weer veroorzaakt ook meer slijtage aan de fietsinfrastructuur. Daardoor stijgen de kosten voor onderhoud en reparatie. Daarnaast vormen bijvoorbeeld hittegolven en een slechtere luchtkwaliteit een gezondheidsrisico voor fietsers. Met name voor ouderen en mensen met gezondheidsproblemen.” Linders is dan ook van mening dat de klimaatverandering vraagt om een weersbestendige infrastructuur, met onder meer overdekte routes en een verbeterde afwatering.

Voorwerk
“Kortom, het is leuk dat de wethouder zo hoog van de toren blaast”, besluit Linders. “Maar ik denk dat er eerst nog heel veel voorwerk moet plaatsvinden, voordat de eerste spade de grond in kan. Zitten de Helmonders en buurgemeenten daar nu echt op te wachten? Ik ben realistisch en daarom ben ik bang van niet.”

Subsidie Provincie
Intussen is bekend geworden dat de Provincie 51 miljoen euro investeert in snelfietsroutes. Maar die komen te liggen in de omgeving van Eindhoven en zijn met name bedoeld om de Brainsportregio beter bereikbaar te maken. Helmond wordt echter nergens genoemd. Dus of Helmond op deze pot mee zou kunnen liften, is nog maar de vraag.