Vergeten Berkendonk ‘zwemt’ in gebruikte tissues en lachgasballonnen

Gratis zwemmen en recreëren in Berkendonk is voor veel mensen een aantrekkelijk idee, maar voor bewoners in de Rijpelberg levert de toestroom naar de recreatieplas vooral een hoop kopzorgen en overlast op. Parkeren voor de deur is op warme dagen voor bewoners vrijwel onmogelijk geworden. Helaas komen niet alleen badgasten op de plas af, want de buurt ervaart de laatste jaren veel overlast van drugsdealers, sekstoeristen en ongewenste kampeerders. “Het lijkt erop alsof de gemeente ons vergeten is.”

Belangengroep Rijpelberg (BGR) – de wijkraad van Rijpelberg – klopt naar eigen zeggen al “geruime tijd” bij de gemeente aan om een oplossing voor hun problemen te vinden. Tot nu toe zonder effect. DitisHelmond sprak met drie leden van de belangengroep, die allemaal anoniem wil blijven (namen bekend bij de redactie. red). Het drietal woont allemaal in de Rijpelberg en heeft naar eigen zeggen “geen zin in bedreigingen.” Zo geven ze aan dat mondige buurtbewoners in het verleden zijn bedreigd. “Dan staan er ineens onbekende auto’s op de stoep, wordt er vuurwerk tegen je woning gegooid en krijg je doodsbedreigingen in je mailbox. Daar hebben we geen trek in.”

Het grootste probleem waar de wijkraad en buurtbewoners mee te maken hebben, is het gebrek aan communicatie. “Het lijkt alsof we vergeten zijn”, zegt een bewoner. Bij de besprekingen over de toekomst van Berkendonk voelt de wijkraad zich vaak niet gezien en gehoord. Zo geeft een van de leden aan dat er afspraken gemaakt worden waarin aangegeven wordt dat bewoners voor een bepaalde datum bezwaar kunnen maken tegen plannen. “Die deadline die de gemeente daaraan stelt wordt echter niet aan ons doorgegeven”, laat een bewonder weten.

Parkeerproblemen
Berkendonk is een geliefde zwemplek. Deze recreatieplas ligt vlak bij de Rijpelberg en is gratis toegankelijk. Daarom komen drommen mensen naar de wijk om zo dicht mogelijk bij Berkendonk hun auto te stallen. Hierdoor is er voor wijkbewoners steeds minder plek om hun voertuig kwijt te kunnen. “Deze kwestie speelt al jaren”, verzuchten de leden van de wijkraad en bewoners.

Een andere bewoner beaamt het verhaal. De situatie zit hem duidelijk erg hoog: “Dit is geen nieuw probleem voor de gemeente, want we hebben het al tig keer aangekaart. De ambtenaar die over handhaving gaat, trekt er letterlijk zijn handen vanaf. Dat zegt hij zelf! Waar we wel moeten aankloppen om een oplossing voor deze problematiek te vinden, is niet duidelijk. We worden continu van het kastje naar de muur gestuurd. “Ondertussen word ik klem gezet door recreanten die hun auto voor mijn deur zetten, waardoor mijn camper geen kant op kan.”

 

Vuurwerkoverlast
Als je je auto geparkeerd hebt en Berkendonk wilt betreden, kom je onder een brug door. “Hier gaat parkeeroverlast over in zeer ernstige geluidshinder. Begin oktober wordt hier al vuurwerk afgestoken “omdat dat zo lekker galmt in deze tunnel.” Dat zorgt voor gigantisch veel herrie omdat de echo van het tunneltje de knal vele malen versterkt. Het klinkt bijna alsof er mortiergranaten afgaan”, beamen de bewoners.

De harde knallen verstoren niet alleen de nachtrust van veel Rijpelbergers, want ook de dieren in de nabijgelegen bossen hebben er last van. Ook rijden er in de avond veel jongeren op fatbikes rond, zegt een bewoner. “Die maken ook zo’n lawaai en er wordt veel te hard gereden. Het is niet prettig meer om hier te wandelen. Dat is ontzettend zonde, omdat het eigenlijk een ontzettend mooi natuurgebied is.”

Verdronken
Bij de recreatieplas is het niet veel beter, stellen de bewoners: “Het gebied wordt na 16.00 uur niet meer bewaakt. Dat betekent dat er geen toezicht meer is op zwemmers. Iets wat noodlottig kan aflopen, zo wijst de geschiedenis uit.”

In 2022 verdronk een man in de plas. Een jaar later kwam een Algerijn op dezelfde manier om het leven in dit recreatiegebied. Als de temperaturen hoog zijn en mensen massaal verkoeling zoeken, is het geen prettig idee dat ze na een bepaalde tijd aan hun lot overgelaten worden. “Het zal niet de eerste keer zijn dat er iemand in deze plas verdrinkt. Dat wil je niet op je geweten hebben, lijkt me”, zegt een lid van de wijkraad.

Geen oog dicht
Dat er na een bepaalde tijd geen handhaving actief is, merk je als je langs de plas loopt. Zo laat een buurtbewoner weten s ’nachts geen “oog dicht te doen.” Ondanks een duidelijk verbod op drugs worden hier joints gerookt en lachgas gebruikt. In het bos tref je zomaar een doos met ballonnen en capsules aan: “Er wordt hier veel gedeald en mensen kunnen via social media drugs bestellen en deze in Berkendonk laten bezorgen.”

Ook seksdates worden hier gemakkelijk besteld en geregeld. “Rond middernacht lopen de gebruikers het bos uit en veroorzaken veel geluidsoverlast. Vaak zo zat als “un skup”. Dat is avond na avond zo. Al vaak gemeld, maar er wordt niets mee gedaan”, zegt hij.

 

Hans en Grietje
In de bossen zelf stikt het van de gebruikte tissues. “Je voelt je net Hans en Grietje, maar in plaats van broodkruimels wijzen nu papieren zakdoekjes de weg”, verzucht een buurtbewoner. Naast tissues liggen er ook badslippers en zelfs een boxershort in het struikgewas. Ook ligt er een oude boodschappentas en een doos waarin lachgascapsules zaten in het bos.

Verderop in het bos staat zelfs een tentje met daarnaast een fiets. Voor de tent liggen sandalen en de verpakking van een kant-en-klaarmaaltijd. “Mensen bivakkeren in dit bos en dat mag niet. Wie doet ze wat als er geen handhaving is? Blijkbaar voelt niemand zich verantwoordelijk. Er zijn meerdere van deze bosbewoners gesignaleerd. Erg schrijnend, want deze mensen verdienen onze hulp. Ze vallen tussen wal en het schip en besluiten dan maar om in het bos te leven. Niemand doet iets of helpt hen.”

Vandalisme
Het is volgens bewoners en de BGR “overduidelijk” dat er wat moet gebeuren om te voorkomen dat het “nog meer uit de hand loopt.” De overlast is iets wat al jaren plaatsvindt. In 2015 kwam de plas al negatief in het nieuws nadat er vernielingen en diefstal werden gepleegd. “In 2021 kwam het gebied opnieuw slecht in het nieuws wegens overlastgevende jongeren”, zegt een bewoner.

Het gebrek aan toezicht wordt ook duidelijk zichtbaar aan de vele brandplekken, veroorzaakt door verboden barbecuegebruik. Dit is in dit bosrijke natuurgebied absoluut niet toegestaan, maar gebeurt desondanks toch veelvuldig. “Ook bij de Zwaluwwand wordt volop gebarbecued, terwijl dit gebied juist beschermd moet worden. Hier leven zwaluwen die bescherming nodig hebben om in alle rust te kunnen broeden. Daar wordt dus ook geen rekening mee gehouden, want niemand handhaaft.”

Afwerkplek
De horecagelegenheid van de gemeente is al enige tijd dicht. Een bordje geeft aan dat de sluiting te maken heeft met ‘vandalisme en inbraak.’ Achter dit gebouw ligt een parkeerplaats en een stukje bebossing. In dit gedeelte is een erehaag aan tissues te zien. Ook liggen er verspreid over het plein zakjes waarin (soft)drugs zaten. “Dit is in feite een afwerkplek te noemen”, zegt een bewoner. “Vlak bij de geparkeerde auto’s liggen tientallen tissues en een condoomverpakking. Dicht bij het parkeerterrein en uitvalswegen zoals de N270 en N279 lijkt een nieuwe homo-ontmoetingsplek te zijn ontstaan.”

Het nabijgelegen naaktstrand wordt net als de parkeerplaats ook niet op de manier gebruikt waarvoor het bedoeld is. “Je ziet stelletjes half ontkleed de bosjes ingaan”, verduidelijkt een bewoner. “We zijn lege verpakkingen van seksspeeltjes en zelfs een opblaaspop tegengekomen. Vanuit het bos ben je zo in het maisveld waar vaak de daad plaatsvindt. De troep belandt in het bos en blijft daar liggen. Bij het hek van het naaktstrand vinden ook seksuele handelingen plaats en stikt het van de tissues.”

 

Weinig zeggingskracht
Vanuit de uitkijktoren van de strandwacht is het naaktstrand amper te zien, omdat het verborgen ligt achter een boom. “De beheerder geeft aan ‘niets te kunnen doen’, omdat hij niets ziet. Dat kun je oplossen door een boom weg te halen, lijkt me”, zegt een bewoner. Van een afstand is wel te zien dat mensen met hun scooter naar dat strand gaan, terwijl dat volgens de borden streng verboden.”

Die borden hebben volgens de bewoners weinig waarde en zeggingskracht, omdat er niet op gehandhaafd wordt. “De beheerder zelf komt hier met zijn auto naartoe. Beiden zijn verboden. Hoe moet je iemand serieus nemen die zijn eigen regels niet naleeft”, verzucht een bewoner.

Onveilig
Wat de bewoners frustreert, is dat er geen enkele verantwoordelijkheid genomen wordt. “Als we de beheerder aanspreken op de fouten die hier gemaakt worden, verwijst hij weer naar de gemeente. Als we de gemeente benaderen, horen we weer niet bij wie we moeten zijn. Verder valt op dat er vaak beslissingen buiten medeweten van de wijkraad worden genomen.”

Om hun wijk leefbaar te houden, gaan de bewoners dan maar zelf aan de slag. “We lopen regelmatig een rondje in het bos en spreken mensen als dat nodig is aan op hun gedrag. Het is echt de omgekeerde wereld dat we in feite zelf de rol van beheerder op ons moeten nemen. Wat ik het ergste vind is dat mijn vrouw hier niet meer s ’avonds de hond durft uit te laten en dat mijn zoon aangeeft zich niet meer veilig te voelen in zijn eigen wijk.”

Te groot takenpakket
Het schort nogal aan de communicatie vanuit de gemeente. “De persoon die over de recreatieplas gaat, is ook verantwoordelijk voor de coördinatie van de Helmondse kermis. Het lijkt erop alsof deze persoon een te groot takenpakket op zich heeft genomen, want hier loopt de communicatie ook niet lekker.”

Er moet iets gebeuren om de Rijpelberg leefbaar te houden. De bewoners doen een dringend beroep op de gemeente. Als er niets verandert, gaat dat ten koste van de wijk, Berkendonk en de reputatie van Helmond. “Of het hier nog wel prettig wonen is? Die vraag mag je zelf invullen”, besluit een bewoner.

Foto’s: Dit Is Helmond/BGR