Indrukwekkende voorstelling over dementie vergeet niet te vermaken

De impact van dementie op de dementerende en zijn of haar directe omgeving kwam 22 mei aan bod in Wijkhuis De Fonkel. In de voorstelling ‘De dementie van Jet en Harrie’ bracht de cast op een luchtige, maar indrukwekkende manier de gevolgen van deze hersenziekte in beeld. Het doel voor deze productie is om het stigma rond dementie te verbreken. “Het klopt niet dat je leven stopt als je de diagnose krijgt.”

De voorstelling wordt volgens auteur Barbara Oppelaar tussen de “vijftig en zeventig keer” in zorginstellingen en theaters opgevoerd. Op 22 mei vormde De Fonkel het decor van deze productie. “Wat ik met deze voorstelling hoop te bereiken, is dat mensen meer leren over dementie. Deze productie geeft een inkijkje in het verloop van een dementieproces”, verduidelijkt Oppelaar.

Het verhaal begint met de diagnose. “Gaandeweg zie je wat er allemaal op het pad van de dementerende komt voordat hij of zij niet meer zelfstandig kan wonen. Dit slopende proces brengen we in beeld. Je ziet ook wat het effect van dementie is op de directe omgeving”, vertelt de auteur.

Zweem van rampspoed
Actrice Linde Löbert speelt Jet in de voorstelling. Het is niet zomaar een rol, maar een passieproject voor haar: “Het is erg waardevol om dit belangrijke thema op de kaart te zetten. Wat ik wil bereiken is om de zweem van rampspoed die rond dementie hangt weg te halen.”

Het klopt volgens de actrice niet dat je leven stopt als je de diagnose hebt gekregen: “Het is echt niet zo dat een leven in de foetushouding je ten deel valt de dag nadat je hoorde dat je dementie hebt. Je kunt als dementerende een fijn leven hebben als je omgeving je steunt en in je waarde laat. Humor is daarbij een goed middel.”

Luchtig houden
Hoewel het thema rond een hersenziekte niet lichtzinnig is, is de aanpak van de voorstelling dat bij vlagen wel. Humor wordt ingezet om het luchtig te houden. Oppelaar: “Bezoekers herkennen veel onderdelen in de voorstelling. Mantelzorgers en zorgmedewerkers zien veel zaken terug die ze in het dagelijks leven meemaken. De kunst is om de mooie momenten te herkennen die je hebt met een dementerende.”

Er zijn een aantal vooroordelen rond een hersenziekte zoals dementie. Die hoopt Löbert de wereld uit te helpen: “Het is een illusie om te verwachten dat je de persoon die je voor zijn of haar dementie kende, terugkrijgt. Dat gaat namelijk niet gebeuren. Het is belangrijk om dat te accepteren.”