Documentaire Helmonds PFAS-schandaal nog maar het begin: ‘Onderste steen moet boven’

In de documentaire ‘Het PFAS-spoor’ van Zembla kwam het inmiddels failliete Helmondse bedrijf Custom Powders er zeer slecht vanaf. Deze onderneming loosde jarenlang giftige stoffen op het riool en hield dat in de doofpot. Helder Helmond is een van de politieke partijen in Helmond die zich hard maakt voor de PFAS-kwestie. Fractievoorzitter Martijn Rieter was niet verrast door de uitzending: “Wat in de documentaire zat, is nog maar het topje van de ijsberg.”

Een opmerkelijke uitspraak die in de uitzending die afgelopen zondag op NPO 2 voorbij kwam, was dat Custom Powders als de ‘PFAS-hotspot van Nederland’ bestempeld werd door toxicologen. Rieter geeft aan dat die oneliner voor hem niet nieuw was: “De documentaire bracht geen verrassingen naar boven. Vooral omdat de informatie een paar dagen van tevoren al was gedeeld via de media. Wat in de documentaire zat, is nog maar het topje van de ijsberg. Wat ik daarmee bedoel, is dat er nog informatie is die nog niet naar buiten is gebracht. De onderste steen moet boven komen.”

De fractievoorzitter geeft aan vooral ‘geïrriteerd’ en ‘boos’ te zijn na het zien van de uitzending: “Instanties wijzen naar elkaar en nemen geen verantwoordelijkheid. Zo geeft Custom Powders aan dat je bij Chemours danwel DuPont moet zijn, terwijl dat bedrijf het weer anders ziet en de vinger naar het Helmondse bedrijf wijst. De gemeente stelt nu Chemours danwel Dupont aansprakelijk voor alle ellende, zonder naar het eigen handelen te kijken. Verwerpelijk!”

Documentatie
In de documentaire werd volgens Rieter onvoldoende stilgestaan bij de rol van de gemeente in dit verhaal. “Hoe zit het met handhaving bijvoorbeeld en waarom is er niet kritisch gekeken naar de rol van de gemeente in deze kwestie? Wethouder Bonte kwam volop in beeld en deed alsof hij van niets wist. Dat doet hij echter wel en dat kunnen we door onze eerdere acties puntsgewijs aantonen”, stelt hij.

Een ander punt dat Rieter zorgen baart, is de houding van de GGD: “Dat de GGD aangeeft geen meerwaarde te zien in een gezondheidsonderzoek in Helmond stuit me tegen de borst. Zo’n onderzoek zou ‘paniek zaaien’ maar dat vind ik onzin. Zo’n studie is juist ontzettend belangrijk en kan veel zorgen wegnemen als inderdaad blijkt dat er geen reden tot paniek is. Meten is weten. Er is te lang weggekeken, dus wordt het tijd om nu actie te ondernemen. Doorpakken moeten we.”

Doorpakken
Dat doorpakken, wil de fractievoorzitter doen door een raadsenquête uit te laten voeren: “Er is een verzoek ingediend voor een raadsenquête. De hoop is dat een meerderheid van de raad daarmee instemt, zodat we stappen kunnen zetten om alle informatie naar boven kunnen brengen. De vraagstelling moeten we nog verder afstemmen, maar wat ons betreft willen we onder meer twee punten duidelijk in kaart brengen. Waarom de gemeente niet eerder in actie kwam en wanneer duidelijk werd wat de schade van PFAS was in de gemeente. We blijven deze kwestie op de kaart zetten.”

Partijgenoot en PFAS-slachtoffer Jan de Kloe sluit zich bij Rieter aan. Hij wil duidelijk maken wat de gevolgen van PFAS zijn en hoopt dat de verantwoordelijken voor deze milieuramp – die ook een grote impact op de gezondheid van Helmonders heeft – hun verantwoordelijkheid nemen.

Portefeuille
De informatie die uit deze documentaire naar voren kwam, is nog maar het begin stelt De Kloe: “Ik denk dat er nog veel meer info naar boven komt. PFAS is een complex onderwerp dat bij een hoop wethouders in de portefeuille zit. Het is een gedeelde verantwoordelijkheid en ik verwacht dat een hoop politici nog vreemd zullen opkijken als ze te horen krijgen dat PFAS ook in hun portefeuille zit. We willen de onderste steen boven krijgen.”

Je kunt de aflevering ‘Het PFAS-spoor’ van Zembla hier terugkijken.

Lees ook: Chemiegigant loosde vijftien jaar lang illegaal PFAS in het Helmondse riool
Lees ook: Hoe een Helmonder het opneemt tegen een chemiegigant

Foto: Pexels