Jan Vriends: ‘Met strips breng je jouw boodschap gemakkelijk over’

Striptekenaar Jan Vriends uit Helmond bracht onlangs ‘De Kosmonaut’ uit en presenteerde deze titel afgelopen donderdag in Lokaal42 op de Helmondse Markt. De vorig jaar tot ‘Stripmaker des Vaderlands’ bekroonde tekenaar ging die avond ook dieper in op zijn werk. Vriends legde ook uit hoe je een strip onder de aandacht brengt bij potentiële uitgevers.

‘De Kosmonaut’ is Vriends’ ode aan de aarde en wetenschap en krijgt lovende kritieken in binnen- en buitenland. De Helmonder gebruikt liever de term ‘graphic novel’ (grafische roman. red) in plaats van strip.

“Een strip is vaak een doorlopende reeks verhalen van bekende figuren. Denk dan bijvoorbeeld aan Kuifje of Suske & Wiske. Alle avonturen volgen elkaar op, dus heb je met verschillende delen te maken. Een ‘graphic novel’ is een losstaand verhaal”, legt Vriends uit.

Afgerond verhaal
Stripverhalen worden vaak in dagbladen en tijdschriften geplaatst en op een later tijdstip gebundeld. “Deze titels hebben een vast lezerspubliek. Dat hebben graphic novels niet, want je hebt met losstaande verhalen te maken. Zogenaamde one shots.”

‘De Kosmonaut’ kun je volgens de tekenaar zonder voorkennis lezen. ‘Het is een afgerond vertelsel. Zie het als een boek of een film. Het spannende aan een graphic novel is dat je niet weet wie je publiek is”, verduidelijkt Vriends.

Spannend
Volgens Vriends leer je de lezer na de publicatie van je losstaande titel kennen: “Je moet een publiek zien aan te trekken en hopen dat ze je verhaal willen lezen. Dat is spannend, omdat je niet op een ingebouwde fanbase kunt rekenen. Dat hebben strips wel. Mensen die van Suske & Wiske houden, willen vaak alle titels kopen.”

Vriends is sinds september vorig jaar drager van de eretitel ‘Stripmaker des Vaderlands’. Een vlijende titel die enige druk op hem legt. “Het idee is dat je kritischer gevolgd wordt. De messen kunnen geslepen worden. Tot nu toe valt het allemaal wel mee en valt mijn werk nog steeds in de smaak.”

Lans breken
Als ‘Stripmaker des Vaderlands’ promoot Vriends nu vooral het werk van collega’s in plaats van zijn eigen titels. “Collega’s die niet zoveel werk hebben, probeer ik te helpen door hen op de kaart te zetten. Dat is prettig, omdat ik een lans voor hen kan breken. In mijn nieuwe rol probeer ik het ambacht van stripmaker beter op de kaart te zetten”, vertelt Vriends.

De tekenaar is druk bezig met het opzetten van een event in Helmond dat stripmakers en -liefhebbers bij elkaar moet brengen. “Met een team vrijwilligers werk ik aan de Stripmakersdagen die op 12 en 13 oktober plaatsvinden in de Cacaofabriek.”

Samenbrengen
Voor het publiek is zondag 13 oktober het interessantst, omdat er een speciale markt staat waar je strips kunt kopen en stripmakers kunt ontmoeten. “Ik hoop dat deze dagen stripmakers en potentiële opdrachtgevers samenbrengt.”

Volgens de Helmonder zijn beeldverhalen een perfect communicatiemiddel: “Of je nu anderstalig, hoog- of laaggeletterd bent, maakt niet uit. Een stripverhaal maakt duidelijk wat de maker ervan wil overbrengen. Als het klikt tussen een opdrachtgever en een striptekenaar heb je goud in handen.”