Dementie raakt iedereen: EDAH Museum

Het Helmondse EDAH Museum was in 2017 het eerste dementievriendelijke museum in Nederland. Alle vrijwilligers hebben een training gevolgd om met dementerenden om te gaan. Dat leverde het museum twee vergeet-mij-niet-speldjes van Alzheimer Nederland op. Voorzitter Tonny Raaijmakers en vrijwilligers Henk Dijkstra en Joke Meerwijk vertellen wat een dementievriendelijk museum inhoudt.

‘Veel van onze bezoekers zijn wat ouder en een deel van hen is dement’, vertelt Joke. ‘De urgentie om onze vrijwilligers te scholen om met dementie om te leren gaan, was er dus zeker.’ Het is dan ook niet zo vreemd dat het EDAH Museum een aantrekkelijk uitje blijkt voor mensen met deze ziekte. Tonny: ‘Je ziet dat bij dementerenden herinneringen uit een ver verleden nog heel levendig zijn. In ons museum stap je bijna letterlijk dat verleden binnen. Je kunt bij ons weer ouderwets koffie malen, de muntjes waar je vroeger mee betaalde aanraken of de verpakkingen van toen zien.’ 

Kennis en ervaring
Volgens het drietal is het geheim achter goed omgaan met dementie: een combinatie van kennis en ervaring. Henk: ‘Je kunt door de scholing wel weten hoe het moet, maar je moet ook echt met deze doelgroep aan de slag om te zien wat wel en niet werkt.’ Wat de vrijwilligers door de training hebben geleerd, is onder andere meebewegen. ‘Je moet meebewegen in de waarheid van de dementerende. Want dat ís hun belevingswereld. Het voelt onveilig als jij daar tegenin gaat.’ 

Sterk in rondleiden voor doelgroepen
Je zou kunnen zeggen dat het EDAH Museum zich in de loop der jaren bekwaamd heeft in het rondleiden van specifieke doelgroepen. Tonny: ‘Zo hebben we ook rondleidingen verzorgd voor een groep slechtzienden. Het belangrijkste is om je in te leven in de groep mensen die voor je staat.’ Hoe ziet het programma eruit voor een groep dementerenden?  ‘We verzorgen een rondleiding op maat, waarbij we inspelen op de interesses van de deelnemers. Het doel is niet het overbrengen van nieuwe kennis. Een voorbeeld: we laten wel de weckpotten zien en vragen naar de ervaringen van de deelnemers, maar we vertellen niets over de geschiedenis van het wecken in Helmond.’ 

Opbloeien
Dat deze manier van werken wordt gewaardeerd, blijkt uit de vele positieve reacties die het museum heeft ontvangen. Joke: ‘Van een bedankje tot een briefje of een boodschap in het gastenboek.’ Maar het mooiste is echter om te zien hoe mensen opbloeien door een bezoekje aan ons museum. Wij kunnen ze meenemen op reis naar het verleden, hoe mooi is dat?’

Nieuwe locatie
Binnenkort hoopt het museum weer rondleidingen te mogen verzorgen. Het EDAH Museum is vanwege een verhuizing twee jaar dicht geweest. Samen met het Draaiorgelmuseum vestigt het museum zich onder de naam Loods20 aan de Binnen Parallelweg in Helmond.